Arangkada of Leo Lastimosa for September 6, 2010

Broadcasters Congress

Mariners Court, Port Area, Cebu City--Malampusong napahigayon ang ikaduhang Broadcasters Congress sa Kapisanan ng mga Brodkaster ng Pilipinas (KBP) Cebu Chapter dinhi.  Ubos sa liderato ni Chairman Carlo Dugaduga, nagtapok ang mga magsisibya sa Sugbo aron pagtuki sa labing mahinungdanon ug dinaliang kalamboan sa industriya.
Upat ka resolusyon ang napasar sa kongreso:  Una, pagpaluyo sa pagpalapad sa Sotto Law; ikaduha, pagpaluyo sa balaodnon nga magmando nga ang kaso batok sa sakop sa media angayng ipasaka sa dapit nga nahimutangan sa iyang buhatan; ikatulo, pag-awhag sa Kongreso pagpasar sa Freedom of Information (FOI) bill; ug ikaupat, ang pagsupak sa news blackout atol sa crisis situations.

-o0o-

Ang unang duha ka balaodnon pulos napasar sa House of Representatives pinaagi sa pagpangamahan ni kanhi kongresista Raul del Mar.  Apan naapsan sa panahon ang bersiyon sa Senado.  Sa bag-ong Kongreso, gipasaka pag-usab ang duha ka balaodnon ni Kongresista Cutie del Mar.  Ug mas dako nang kahigayonan nga malahos tungod sa pasalig ni Senate Majority Floor Leader Tito Sotto nga siyay mangamahan sa mga bersiyon sa Senado.
Ang Sotto gipasaka sa apohan ni Sotto, si Don Vicente Sotto.  Sa panahon nga mga pamantalaan pay tinubdan sa mga balita.  Maong ang pagpatigbabaw sa katungod sa mga peryodista pagpanalipod sa mga tinubdan sa balita wa maglakip sa mga magsisibya sa radyo, telebisyon ug internet.

-o0o-

Ang FOI bill napasar na sa niaging Senado apan nabiktima sa nukus-nukos ni kanhi speaker Prospero Nograles.  Nipasalig silang House Speaker Feliciano Belmonte ug Senate President Juan Ponce Enrile nga unahon pagpasar ang balaodnon ubos sa ilang pagduma.
Ang FOI bill mas nipalig-on sa katungod sa katawhan pagpakisayod.  Ang karaang Code of Conduct and Ethical Standards igo lang nagmando sa mga buhatan sa kagamhanan paghatag sa gipangayong dokumento sud sa 15 ka adlaw.  Ang FOI bill naglatid nga di kinahanglang mosulti pang magbubuhis unsay hinungdan sa iyang pagpangayo sa dokumento, hinunoa ang kagamhanan maoy mopasabot kon di mahatag ang dokumento.

-o0o-

Gawas sa pagsupak sa news blackout, ang mga magsisibya nisalmot sab sa panel discussion unsay ilang mahimo pagtabang paglikay sa pagkasubli sa duguong hostage crisis sa Manila.  Nagkauyon ang panel--silang Special Concerns Undersecretary Christopher Tio, Bobby Nalzaro sa GMA, Rose Basadre sa RMN, Atty. Paul Oaminal sa DYLA ug Psychologist Fredrick Boholst--nga mas epektibo sa blackout ang sabutsabot tali sa media ug kagamhanan.
Si Tio nipasalig nga di paluyohan ni Pres. Noynoy Aquino ang bisan unsang sugyot paglugpit sa kagawasan sa media.  Gidasig niya ang media sa boluntaryong pagtuman sa mga lagda nga nagdili pagbutyag sa kasayuran nga makapapeligro sa kapolisan ug kasundalohan ug mga bihag.  Gitataw ni Atty. Ruphil Bañuc sa RMN nga ang mga probisyon sa balaodnon sa news blackout ni Kongresista Luigi Quisumbing naa na sa KBP Broadcast Code.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for September 5, 2010

Kutaw sa dengue

Ambot kapila na balik-balika sa Department of Health (DOH) ang ilang tambag ngadto sa mga politiko sa paghunong na pagpangompra og mga kemikal batok sa dengue.  Matod sa DOH bisan unsa pang kemikal ang gamiton sa fogging o mist-spraying di makapuo sa mga lamok nga nagda sa makamatay nga sakit sa dengue.
Yano kaayo ang katin-awan sa DOH:  Sa di pang kasugod ang fogging o mist-spraying, nanglupad nang mga lamok ngadto sa laing mga dapit.  Binilin ang mga molupyo nga di kalupad busa mapugos paghingos sa gibuga nga kemikal.  Labi nang mga bata ug mga hamtong nga maoy labing huyang og panagang sa mga kemikal nga makadaot sa ilang panglawas.

-o0o-

Ambot nganong hangtod karon nagdumili man pagsabot ang mga politiko.  Ilang kinaham nga lusot mao nga himuon nilang tanan aron kapanalipdan ang mga molupyo gikan sa dengue.  Gawas pa, ang mga molupyo ra say ilang gitumbok nga nagsige og awhag nila paghimo og fogging ug mist-spraying operations.
Lahi ang kasayuran nga among nahipos gikan sa mga molupyo sa nagkalainlaing kabarangayan sa Sugbo ug Central Visayas.  Kasagaran sa mga tigpaminaw sa DYAB Abante Pa, Bisaya nitataw nga wa mous-os ang mga kaso sa dengue sa ilang mga dapit bisan sa paggamit og kemikal.  Pipila nila nangangkon nga nangasakit hinuon sila gikan sa fogging ug mist-spraying, gawas nga mas daghan sa ilang mga bata ang gi-dengue.

-o0o-

Ambot nganong padayon nga gisupak sa mga politiko ang tambag sa tinuorayng mga eksperto sa DOH nga itingob ang ilang panahon ug kahimanan sa pagpanlimpiyo sa tibuok palibot, pagtultol ug pagguba sa tanang tagoanan ug itloganan sa mga lamok.  Nga mas barato man unta ang pagpanlimpiyo kay sa pagpangompra og kemikal nga ilang gigahinan og minilyon sa buhis sa katawhan?
May sukaranan gyod tingaling pagduda nga ang tinuod nga hinungdan mao nga mas dako ang komisyon sa mga kemikal kay sa mga silhig, pala ug basurahan.

-o0o-

Ambot nakamatngon ba kahang mga politiko nga ang mas dakong kadaot sa ilang pagpaugat pagpasirit og kemikal mao ang paghatag nila sa katawhan og sayop nga sukaranan sa pagkumpiyansa.  Nga inay maninuod pagpanlimpiyo sa ilang palibot, ang mga molupyo malingaw na lang og tan-aw sa fogging ug mist-spraying.  Gawas nga mapul-an og tabon sa ilang mga baba ug ilong.
Di magkahiusa ang tanang hingtungdan sa paghangop sa labing epektibong panagang sa dengue.  Nga, gibalik-balik na sa DOH, mao ang pagpanlimpiyo sa palibot.  Kay ang lokal nga mga opisyal mopalabi man gihapon sa ilang kinaham nga mga kemikal.  Bahala na kon hapit na madoble ang gidaghanon sa mga nangasakit ug mga nangamatay sa dengue gikan sa Enero hangtod sa Agosto karong tuiga kon itandi sa samang higayon sa niaging tuig.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com