Arangkada of Leo Lastimosa for June 17, 2011

        Tulo ka Garcia

    Kataposang nadunggan sa mga Sugbuanon mahitungod ni Winston Garcia, ang kanhi presidente ug general manager sa Government Service Insurance System (GSIS), mao ang nabulilyaso niyang pagsuway pagkumbiner sa mga mayor nga alyado sa iyang maguwang nga si Gobernador Gwen Garcia pagtakli sa ilang suporta gikan ni kanhi defense secretary Gibo Teodoro ngadto ni Senador Manny Villar sa piniliay presidensiyal sa Mayo sa niaging tuig.
    Nideklarar og gubat si Garcia niya ug sa lain nilang igsuon nga si Byron.  Niinsistir si Garcia nga siya ang tinuod nga pangu sa Sugbo, di si Winston.  Klaro hinuon nga pulos taphaw ang mga pasalig sa mga mayor ngadto sa managsuong Garcia.  Kay makabungog man ang mayoriya ni Presidente Noynoy Aquino batok nilang Villar ug Teodoro sa lalawigan sa Sugbo.

-o0o-

    Sukad sila gilabhan ni Gwen sa publiko, wa na igkita silang Winston ug Byron sa mahinungdanong kalihokan sa ilang pamilya, bisan sa mga sumad sa adlawng natawhan sa ilang mga ginikanan.  Mas nabantang ang ilang pagkawagtang sa mga katungdanan nga ilang kanhi gigawongan:  Si Winston napulihan na sa GSIS; samtang si Byron wa na igkita sa Cebu Provincial Detention and Rehabilitation Center (CPDRC).
    Nagpadayon ang sayaw-sayaw sa mga binilanggo sa CPDRC bisan wa na si Byron (siya hinuon ang gihatagan og pasidungog sa film festival sa New York, di ang iyang maguwang nga nipadayon sa iyang gisugdan).  Samtang wa pa hingpit nga mahilom di na sama kasibaw ang mga reklamo sa mga sakop sa GSIS karon kon itandi sa panahon ni Garcia.

-o0o-

    Gisuginlan ko sa mga sakop sa GSIS nga wa pa hingpit masulbad ang kalangay sa paghikay sa ilang mga benepisyo.  Apan lahi sa pamunoang Garcia, nakita nila ang matinud-anong mga paningkamot pagpalambo sa serbisyo sa bag-ong tagduma, si Roberto Vergara.

Apil sa nakapabilib nila mao ang pagboluntaryo ni Vergara paglaslas sa iyang suholan ug mga benepisyo, pag-iban sa wa na kinahanglana nga mga tagduma sa GSIS ug pagbaligya sa paintings nga gipangompra ni Garcia niadto bisan sa kusganong pagsupak sa mga sakop.

-o0o-

Sukwahi sa pangangkon ni Garcia nga nilambo pag-ayo ang GSIS sa iyang pagduma, nabisto karon nga duna diay silay P15 bilyones nga utang ug busa maglisod pagbayad sa ilang housing ug educational plan holders.  Mao ni hinungdan nga pugson pagparetiro ang tulo ka executive vice presidents, tulo ka senior vice presidents ug napu ka vice presidents.  Silang Vergara ug laing 15 ka dagkong opisyal laslasan sab sa ilang suholan, mga benepisyo ug bonuses.

Way gimingaw ni Garcia sa GSIS.  May sukaranan hinuong mga pangutana nga karong nag-ung-ong nang pagtudlo sa bag-ong Ombudsman ug duha ka Deputy Ombudsman kanus-a sugdan pagpasaka ang mga kaso batok ni Garcia?  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for June 16, 2011

Ginapos nga husay

Kon ang mga lagda sa Korte Suprema maoy ipatuman, ang sibyaanan nga mosibya nga buhi sa husay sa Maguindanao Massacre di makaputol sa ilang live coverage alang sa commercial breaks, o pagsibya sa naandang mga tulomanon, o sa live coverage sa laing panghitabo, bisan may kudeta, rebelyon, katalagman o mas dako pang krisis nga moulbo.
Ug ang tugotan nga makasud sa kontrobersiyal nga husay usa ra ka kamera--ang iya sa labawng hukmanan.  Ang mga sibyaanan igo na lang nga modawat sa footage nga makuha.  Di makabuot ang media asa ipunting ang kamera.  O kon mo zoom in o mo zoom out ba.

-o0o-

Tungod sa taas ug determinado nga pakigbisog sa media ug ubang nagpakabana nga sektor alang sa pagtugot sa live coverage sa usa sa labing bangis nga krimen sa atong panahon, ang Korte Suprema nibakwi sa ilang orihinal nga baruganan pagdili sa buhi nga pagsibya sa husay.
Apan ambot tungod ba sa garbo o wa lang gyoy hibangkaagan sa kalihokan sa media, ang mga kundisyon sa live coverage nga gipahamtang sa labawng hukmanan sama ra nga nipahamtang og silot sa mga sakop sa media ug sa katawhan nga ilang girepresentahan:  "Ganahan man gyod kaha mog live coverage, sige tan-aw ug panghuy-ab ug pagduka!"

-o0o-

Gilibkas tuod sa Korte Suprema ang pagdili sa live coverage apan gilugpitan ang mas dakong kagawasan sa media pagpili sa labing maayo nga paagi sa pagsibya sa husay.  Gitugotan tuod ang mga sakop sa media paghimo og buhi nga sibya apan gihimo sila nga mga kiko--nga magyangu-yango lang bisan unsay isulti sa mga maghuhukom.
Way laing kapilian ang media:  Kon moinsistir gyod sa ilang katungod paghimo og live coverage, angayng itahan di lang ang batakan nilang katungod pagpili unsay isibya kon dili apil nang ilang katungod pagpanginabuhi pinaagi sa pagsibya og commercials ug pagdani ug pagtagbaw sa publiko pinaagi sa mas undanon ug mas makapasabot nga coverage.

-o0o-

Ang kaubos sa pagtan-aw sa mga sakop sa Korte Suprema sa media ug sa katawhan karibalan lang sa ka wa nilay pagsalig sa ilang mga maghuhukom pagduma og makiangayon nga husay ug pagpakanaog og ligdong nga desisyon sa kaso.  Kuwang na lang og diyutay nga ilang tanggungon ang mga maghuhukom aron di kabati, kakita ug kabasa sa mga paniid ug komentaryo sa media ug publiko.
Ambot nganong di na lang tanggungon sa labing hilit nga mga langob ang ilang mga maghuhukom aron nga way laing mabatyagan gawas sa hagawhaw sa ilang mga tanlag, inay nga taptapan ang mga mata aron nga di makakita ug baatan ang mga baba sa katawhan aron nga di makapadayag unsay naa sa sud sa ilang mga kasingkasing ug hunahuna.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com